Natuur in de tuin rudbeckia

Natuur in de tuin

Natuur in de tuin, hoe doe je dat? En wat heb je daarvoor nodig? Plekjes creëren voor vogels, insecten en kleine zoogdieren is niet alleen leuk, het is ook nog eens heel makkelijk! Lees in dit blog hoe je dat doet.

Als eerste moet je bedenken hoe het in de natuur in zijn werk gaat. Zijn er daar mensen die op elke vierkante meter lopen? Of zijn er daar mensen die alles netjes aanvegen? Nee! Doe dat dus ook niet in je tuin. Hoe kleiner je tuin, hoe lastiger dit natuurlijk is, maar probeer altijd een hoekje over te laten waar je in principe niks mee doet. Laat het rommelig en kom er niet te vaak in de buurt. Dan ben je al goed op weg om natuur in de tuin te creëren.

Bijen houden van de zevenzonenboom die laat in het jaar bloeit.

Als tweede is het van belang dat je niet teveel tegels of andere bestrating in je tuin hebt. Planten en aarde zijn de twee belangrijkste ingrediënten voor natuur in de tuin. Een stenen stapelmuur of een insectenmuur zijn dingen die je daarnaast kan toevoegen aan de tuin. Planten zijn belangrijk, ze zorgen voor voedsel voor vele dieren en insecten. Zorg er daarom ook voor dat er het hele jaar door wat bloeiends in de tuin staat. Daarnaast zijn waard- en drachtplanten voor vlinders goed om in je tuin te planten. (Ja dus ook distels en brandnetels, al hoef je die vaak niet zelf te planten ?)
Heb je nou een kleine tuin (of balkon) kies dan vooral voor de bloeiende planten met een goede nectar-/pollenwaarde. Heb je een grotere tuin? Dan kan je gerust ergens een plekje met brandnetels hebben.

Een insectenmuur kan een mooi element zijn in de natuurlijke tuin, maar zeker ook in een strakke tuin!

Als derde en laatste tip, zorg voor een gevarieerde tuin. Een strak gazon biedt weinig voor insecten, maar een bloemenweide biedt heel veel. Een border met alleen maar vaste planten is mooi, maar plaats je er een boom in dan help je al veel meer dieren en insecten. En als je ruimte in je tuin hebt voor bosschages en een waterpartij dan ben je helemaal goed bezig! Afwisseling is belangrijk. Wist je bijvoorbeeld dat vlinders herkenningspunten nodig hebben om op te navigeren? Als je tuin overal hetzelfde is dan kunnen ze daar weinig mee.

Wat ik heb geleerd en gezien in onze eigen tuin van 9000m2 is dat je in een natuurlijke tuin ook moet leren loslaten. Dan ontstaan vaak de mooiste dingen. Wij zijn met de aanleg van de tuin gestart in 2017, het was eerst voornamelijk weiland en gazon. Wel zat er al een boomgaard en moestuin in en wat beukenhagen.
Nu hebben we een grote houtwal met twee bosjes, takkenrillen, bloemenweides, borders met veel bloemen, solitaire bomen, groepjes struiken en rommelhoekjes (deels ook omdat de tuin zo groot is dat je niet elk hoekje kan onderhouden). 

Natuur in de tuin
Het snoeiafval wordt verdeeld over de twee takkenrillen in de tuin. Ander tuinafval gooien we in de houtwal of op de composthoop.

In die drie jaar tijd, waar er eerst toch vrij weinig insecten en vogels waren, is er een enorme metamorfose geweest. Het bosplantsoen wat we aangeplant hebben voor de houtwal is op sommige plekken inmiddels bijna 5 meter hoog en het aantal insecten en vogels is exponentieel gegroeid! Ik heb hier nog nooit zoveel en zoveel verschillende insecten gezien als afgelopen jaar. Heel bijzonder zijn de patrijzen die elk jaar terug komt om te foerageren.

Qua onderhoud vergt bijvoorbeeld de houtwal helemaal geen werk, de borders daarentegen wel, want omdat wij weinig toevoegen aan de grond duurt het lang voordat alles is dichtgegroeid. Al het grove tuinafval zoals takken en graszoden gooien wij in de houtwal, deze bulten afval zijn een walhalla voor vele kevers en andere insecten. Ook de egels kunnen een mooie holletje maken onder het snoeiafval. Ook is het mooi om te zien hoeveel vlinders er in de bloemenweide zitten. Vooral nachtvlinders en motten verschuilen zich in het lange gras. Echte natuur in de tuin!

Wij wonen in het LOG (landbouwontwikkelingsgebied), waar de natuur helaas hard achteruit gaat, maar gelukkig zijn er eilandjes zoals die van ons die dat toch een beetje kunnen tegengaan. Ook een voordeel, in onze straat was bijna geen eikenprocessierups te bekennen! (Ondanks de laan die voornamelijk uit eiken bestaat) Alle vogels die nu in de tuin komen voor de insecten, eten ook graag de rupsen op.

grondsoort klei

11 dingen om te doen in je tuin

Nu je toch thuiszit 😉

De wereld staat op zijn kop en onze levens staan een beetje op pauze. We werken zoveel mogelijk thuis, houden afstand van elkaar en hopen op het beste. Toch zijn er ook voordelen aan deze situatie, de natuur profiteert en onze tuinen en huizen hebben er nog niet eerder zo strak uitgezien. Dit blog laat je 11 dingen zien die je kan doen in de tuin.

  1. Maak je borders schoon (onkruid wieden, winterbescherming deels verwijderen, vaste planten en grassen afknippen)
  2. Snoei en/of verplaats je hortensia’s
  3. Plant bomen en struiken
  4. Snoei bolvormige bomen
  5. Plant zomerbollen en knollen
  6. Bemest je rozen (woon je op het zand of veen? Bemest dan met gedroogde kippenmest of voeg wat extra kalk toe)
  7. Zaai éénjarigen en zomerbloeiers bij mooi, warm weer
  8. Maak je vijverfilter schoon
  9. Snoei te dicht op elkaar staande takken uit je fruitboom
  10. Knip kruiden als tijm en rozemarijn als ze er niet al te best uitzien let hierbij een beetje op dat het niet heel hard gaat vriezen)
  11. Geniet van de ontluikende lente!
Moestuin eetbare planten

Bijzondere eetbare planten – deel 1

Moestuinieren is weer hip, maar meestal worden er de algemeen bekende soorten als aardappels, wortels en boontjes verbouwd. Dat is natuurlijk helemaal niet erg, want die smaken zelfgekweekt erg lekker, maar als je wat meer inspiratie nodig hebt voor apartere soorten die je kan kweken; lees dan dit blog over bijzondere eetbare planten!

1. Chinese bieslook

Allium tuberosum, in het Nederlands Chinese bieslook, is niet alleen lekker, maar ook nog eens heel decoratief. De stengels, de bladeren en de bloemen zijn eetbaar en de plant gaat jaren mee.
Zorg voor een zonnige plek met een luchtige grond en geef ze regelmatig water. Je kunt de bladeren en stengels gemiddeld 2 tot 3 keer per jaar oogsten.

Een andere plant die erg op deze lijkt is de wilde knoflook, Tulbaghia violacea. Deze smaakt iets meer naar knoflook en krijgt mooie violetkleurige bloemen.

Nog een andere versie, in het wild voorkomend in Nederland, is daslook, Allium ursinum. Deze heeft van de drie de sterkste smaak, knoflook en uiachtig door elkaar. Lees op het blog van culy waarom je daslook zou moeten eten!

2. Daglelie

Hemerocallis, de daglelie, is er in vele kleuren variërend van wit tot donkerrood. Deze borderplant wordt zo’n 100 centimeter hoog en bloeit in de zomer. Hij doet het goed in de zon, maar ook in de lichte schaduw. De meest bekende daglelies zijn toch wel de gele en oranje versies zoals ‘Stella de Oro’.
In China, waar de bloemen gewoon in de supermarkt verkrijgbaar zijn, worden ze gedroogd gegeten in soepen of roerbakgerechten. Pluk de uitgebloeide bloemen en laat die drogen in de vensterbank. Je kan de nog niet uitgebloeide bloemen ook eten in een salade of de bloemknoppen in een schotel.

Te koop in vrijwel elk tuincentrum en online.

daglelie stadslandbouw eetbare planten moestuin

3. Suikerwortel

Suikerwortel, Sium sisarum, is een goede vervanger voor pastinaak. De wortel is zoeter en veel makkelijker te kweken. Daarnaast lok je met deze mooie plant vele bijen en vlinders naar je tuin die weer helpen met de bestuiving van je andere gewassen. Een topplant dus!
De plant staat graag op een vochtige plek in rijke grond, maak het jezelf wat gemakkelijker door de grond met wat grof zand te vermengen. Zo kan je ze eenvoudiger oogsten, dat kan vanaf november tot de lente.
Eet ze rauw, bak ze, frituur ze of pureer ze in een dip. Alles kan met deze diverse groente.

Hier zijn ze verkrijgbaar.

Moestuin eetbare planten

4. Kiwibes

De kiwibes, Actinidia arguta, is een tropisch uitziende plant afkomstig uit Siberië. De vruchten zijn zo groot als een druif en hebben een gladde eetbare schil, terwijl de binnenkant precies lijkt op een minikiwi. Ook deze plant staat het liefst in de zon en houdt van een rijke, waterdoorlatende grond. Zorg voor een stevig rek, want deze plant is een klimmer en kan wel 2 meter per jaar groeien! Goed snoeien is handig en geeft meer vruchten. Snoei elke 4 weken in de zomer de nieuwe takken tot de helft terug, dan zal de plant vele kilo’s vruchten leveren.
Een mooie variant is de rode ‘Ken’s Red’. Als je een zelf bestuivende plant wilt dan moet je kiezen voor ‘Issai’.

Je kan deze minikiwi’s eten als ze iets meegeven, maar niet te zacht zijn. Eet ze rauw of droog ze in de oven om er gezonde snoepjes van te maken. Natuurlijk zijn ze ook erg lekker in jam!

Verkrijgbaar op deze website.

permacultuur bessen fruit stadslandbouw eetbaar

Volgende keer weer 4 bijzondere eetbare planten voor in de moestuin of in de planten border!

 

vaste planten border winter

Wintersilhouet – een mooie wintertuin

Een mooie tuin in de winter, dat wil iedereen, maar hoe doe je dat? Je kan natuurlijk werken met constructies die het hele jaar door hetzelfde blijven, zoals een pergola of een mooi muurtje. Maar je kan het ook doen door op een slimme manier je borders in te richten en te letten op wintersilhouet.

Eén van de meest voor de hand liggende manieren is kiezen voor een combinatie van vaste planten die verdwijnen en wintergroene heesters. In klassieke tuinen is dit vaak het geval, de wintergroene struiken zorgen voor de structuur en behouden het hele jaar door dezelfde vorm. Dit creëert rust en regelmaat in de tuin. Tegenwoordig zijn de wintergroene wolken van bijvoorbeeld Buxus of Taxus erg populair.

Er zijn ook wintergroene vaste planten, zoals Asarum europaeum, Epimedium ‘Frohnleiten’ of Phlomis russeliana.

wintersilhouet

Wintergroene bollen van Prunus lusitanica

Een andere manier is kiezen voor vaste planten die een mooi wintersilhouet hebben. Dat zijn planten waarvan bijvoorbeeld de zaadbollen blijven staan of waar het blad een bepaalde textuur behoudt. Enkele goede voorbeelden hiervan zijn: Echinacea, Aster, Achillea en Eupatorium.

Je hebt natuurlijk ook nog heesters die niet wintergroen zijn, maar wel mooi zijn in de winter. Een goed voorbeeld hiervan is Cornus alba ‘Sibirica’, de witte kornoelje. Deze struik heeft naast een prachtige herfstkleur ook nog eens sierlijke rode takken die de hele winter zichtbaar blijven.

wintertuin wintersilhouet cornus

Cornus alba ‘Sibirica’ heeft knalrode takken

Zelf vind ik een combinatie van wintergroene struiken,  vaste planten met een mooi wintersilhouet, heesters met een goede wintereigenschap en siergrassen het allermooiste. De meeste siergrassen blijven de hele winter mooi en hoef je pas in het voorjaar af te knippen. De vaak blonde kleur van het gras is erg mooi met het donkergroen van wintergroene heesters en het bruine van de vaste planten,

Combineer dit met een pergola of een andere constructie, sneeuwklokjes en mooie verlichting. Zo heb je de hele winter een mooie tuin!

wintersilhouet siergras

Diamantgras blijft de hele winter mooi

Kijk ook eens op het blog van Gardenista met 9 tips voor een kleurrijke wintertuin!

Groenbemesting

Groenbemesting – verbeter het bodemleven

Na jarenlang gebruik en bemesting van de grond op een kavel is het bodemleven er slecht aan toe. Groenbemesting kan daarvoor een goede oplossing zijn. Door middel van stikstofbindende planten, zoals klaver, wordt het bodemleven herstelt. Als de plant afgestorven is spit je hem gewoon door de grond heen en zo krijgt de bodem nog meer extra voeding.

Vooral op voormalige landbouwkavels is er weinig bodemleven. De boer bemest het land, ploegt het om en laat er jaar na jaar gewassen op groeien. Ook bij de hooilanden waarop de mest van de stal uitgestrooid wordt hebben de dieren in de bodem het zwaar te verduren.

Groenbemesting is eigenlijk een hele simpele oplossing en het is niet zo duur. Ga je op voormalige landbouwgrond wonen en wil je daarop een tuin? Dan is het raadzaam om deze groenbemesters op je kavel te laten groeien, voordat je de tuin gaat aanleggen. Of een andere vorm van bodemverbetering te laten doen.

Groenbemesters:

  • Secale cereale – Rogge
  • Phacelia tanacetifolia – Bijenbrood
  • Ornithopus sativus – Serradelle
  • Trifolium incarnatum – Inkarnaatklaver
  • Trifolium pratense – Rode klaver

Natuurlijk zijn er nog veel meer groenbemesters. Let erop dat je de juiste kiest voor jouw grondsoort en let erop dat sommige groenten niet van stikstof houden (deze moet je dus niet zaaien op een stuk waar je stikstofbindende planten geplant hebt).

Groenbemesting is niet alleen geschikt voor voormalige landbouwgrond, het is ook uitermate geschikt voor nieuwbouwwijken waar veel bouwzand in de grond gekomen is en andere arme gronden.

Lees voor meer informatie dit uitgebreide blog.  Op deze website kan je verschillende planten voor groenbemesting kopen.

Boomgaard

Almere Oosterwold tuinontwerp

In Almere Oosterwold komt bij een tuinontwerp veel meer kijken dan bij een tuinontwerp in de stad. Het zijn vaak veel grotere kavels en de kavels moeten aan veel regels voldoen. Hieronder een korte samenvatting van waar je allemaal aan moet denken bij het inrichten van een grote kavel.

Daarbij moet je denken aan:

  1. Plaatsing van het huis en bijgebouwen
  2. Bezonning
  3. Welke onderdelen wil je op je kavel?
  4. Verplichte percentages en regels
  5. Infrastructuur
  6. Gebruik
  7. Zelfvoorzienend zijn
  8. Een goede tuin-/landschapsarchitect

Plaatsing van het huis en bijgebouwen
De plaatsing van het huis en de bijgebouwen is erg belangrijk en draagt bij aan een goede woonbeleving en tuinbeleving. Denk hierbij aan de hoeveelheid zon die je in je huis wil en aan waar de wind vandaan komt. Ook is het erg bepalend of je het huis midden op de kavel zet of in de hoek.
De bijgebouwen kunnen door middel van een goede plaatsing zorgen voor extra privacy en bescherming tegen de wind.

Bezonning
Zoals hierboven al genoemd is het belangrijk om je te bedenken hoeveel zon je in je huis wil en op welke tijdstippen. Niet alleen handig voor de woonbeleving, maar ook voor bijvoorbeeld
zonnepanelen. Ook voor je tuin is het belangrijk om te kijken naar de bezonning. Waar komt de zon op en waar gaat hij onder? Wil je bijvoorbeeld een kruidentuin? Dan moet je een warme hoek hebben die veel middagzon krijgt en waar weinig wind is.

Welke onderdelen wil je op je kavel?
Ondanks de regels zijn er nog genoeg mogelijkheden op de kavels in Almere Oosterwold. Bedenk, voordat je gaat bepalen waar je huis komt, eerst de onderdelen die je graag op je kavel wil. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor:

  • Bijen (denk hierbij aan de 2-3m zone die ze nodig hebben om uit te vliegen)
  • Een boomgaard
  • Een dierenweide
  • Een grote vijver (zonder folie, anders geldt deze niet als waterberging)
  • Een pluktuin
  • Etc.

Sommige onderdelen vragen om veel ruimte, sommige om weinig, andere weer om zon of juist geen zon etc. Bedenk dus eerst wat je wil en maak dan een schets.

 

Verplichte percentages en regels
In Almere Oosterwold moet een kavel voldoen aan bepaalde percentages. Een standaardkavel moet bijvoorbeeld bestaan uit maximaal 25% roodkavel, maximaal 11% verharding/infra, minimaal 7% groen verspreid, minimaal 2% water en minimaal 50% stadslandbouw.
Landbouw en landschapskavels hebben weer andere verplichte percentages.
Daarnaast moet je op je kavel voldoen aan een rand van minimaal 2m breed om je kavel, die vrij toegankelijk is voor voetgangers en fietsers. (Je hoeft deze strook niet te verharden zolang het maar openbaar toegankelijk is.)
Een andere verplichting is het filteren van je afvalwater. Dit moet je uit eigen initiatief doen en de meeste mensen kiezen hierbij voor een helofytenfilter. Lees hier meer over deze manier van waterzuivering.

Infrastructuur
Denk hierbij aan een oprit, parkeren (niet alleen voor jezelf, maar ook voor bezoekers), paadjes om je huis en door je tuin en één of meerdere terrassen. Het is hierbij belangrijk dat je niet over de 11% maximaal verhard oppervlak heen gaat. Waterdoorlatende verharding kan hierbij een oplossing zijn.

Almere Oosterwold tuinontwerp

Voorbeeld ontwerp Almere Oosterwold

Gebruik
Wat wil je doen in je tuin? Wat wil je eerst en wat wil je later? Het is belangrijk om na te denken over hoe je de tuin gaat gebruiken. Heb je nu ook een tuin? Ga dan eens na wat je nu vooral in je tuin doet en pas dat toe op je nieuwe kavel. Zit je bijvoorbeeld graag in de zon? Plan dan terrassen of zitplekken op verschillende plekken in de tuin (ochtend-, middag- en avondzon).
Kinderen gebruiken de tuin weer totaal anders en willen vaak graag een plek waar ze bijvoorbeeld een hut kunnen bouwen of zich kunnen verstoppen. De allerkleinsten vinden misschien een zandbak of een schommel erg leuk. Let bij kinderen ook op giftige beplanting en diepe vijvers!

Zelfvoorzienend zijn
In Almere Oosterwold is ook vaak de wens om zelfvoorzienend te kunnen zijn. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het opwekken van elektriciteit door middel van zonnepanelen of windturbines, om het verwarmen van je huis door middel van een houtkachel of het verbouwen van je eigen eten.
Bij al deze dingen komt een hoop kijken. Wil je bijvoorbeeld je huis verwarmen met een houtkachel dan kan je denken aan het kopen van hout, maar ook aan het zelf verbouwen van hout. Bij zonnepanelen moet je denken aan de stand van de zon. Windturbines moeten in de goede windrichting staan en bij het verbouwen van je eigen voedsel moet je denken aan de hoeveelheid die nodig is, welke planten je gaat verbouwen, hoeveel water en hoeveel zon en nog veel meer.

Kortom bij het inrichten van een grote kavel in Almere Oosterwold komt een hoop kijken!

Tuinverlichting

Tuinverlichting, vooral in deze donkere wintermaanden is sfeervolle verlichting erg belangrijk. Er zijn vele soorten en de sfeer van je tuin bepaalt vaak het soort verlichting dat je kiest.

Zelf hou ik erg van wat ze in het Engels ‘fairy lights’ noemen. Dit is eigenlijk het tegenovergestelde van moderne tuinverlichting en het past erg goed bij romantische en wilde tuinen. Ook bij tuinen met een bos thema past het zeer goed. Dit soort verlichting geeft een romantische en sprookjesachtige sfeer aan je tuin.

Hieronder zie je enkele voorbeelden van ‘fairy lights’:

fairy lights verlichting tuinverlichtingverlichting kaarsen

Deze verlichting, vooral rond kersttijd veel te koop, is erg makkelijk zelf toe te passen in je tuin. Wind bijvoorbeeld een streng verlichting rond de stam van een boom, hang het langs een heg of boven een tafel. Sla na kerst je slag, want dan zijn de meeste kerstspullen in de aanbieding.

In deze stijl passen kaarsjes ook heel goed. Dit heb je natuurlijk niet het hele jaar door in je tuin, maar wel als je bijvoorbeeld een tuinfeest geeft. Hang kleine glaasjes met lint in de takken van je boom of zet ze tussen de vaste planten in de border. Waxinelichtje erin en klaar!

Ook is het heel leuk om zelf lantaarns te maken van bijvoorbeeld ‘fairy lights’ en touw. Hoe je dit doet, zie je hier.

Tuinverlichting kan ervoor zorgen dat je ook als het donker is nog van je tuin kan genieten. Denk er dus goed over na of huur iemand in! In de eerste alinea heb ik het erover dat de sfeer van je tuin vaak het soort verlichting bepaalt, maar eigenlijk is het een soort wisselwerking. De verlichting is namelijk ook heel sfeerbepalend en daarom is het belangrijk dat je de juiste kiest.

Lees in een volgend blog over andere soorten verlichting en doe ondertussen alvast wat inspiratie op, op mijn Pinterest bord!

Hoe laat je een kleine tuin groter lijken?

11 trucs van de tuinarchitect

Hoe laat je een kleine tuin groter lijken? Met deze trucs maak je van je kleine stadstuin een heerlijk grote buitenkamer.

Truc 1: Plant een kleine boom met daarvoor een kleine haag, dichtbij het raam van je woonkamer. Zo krijg je meer dieptewerking en lijkt je tuin van binnenuit gezien veel groter.

Truc 2: zorg voor een opvallend element achter in je tuin, dit trekt je aandacht en laat de tuin langer en groter lijken. Maar maak het niet te gek en leg ook een paar dwarslijnen aan. Die zorgen ervoor dat je tuin breder lijkt.

tip-plaatje-1

Truc 3: hang één of meerdere spiegels op in je tuin. Die vergroten je tuin eindeloos. Ook water heeft een spiegelend effect en het weerkaatst het licht waardoor je tuin (nog) zonniger wordt. Ook brengt water een heleboel leven in je tuin!

Truc 4: heb je een hele lange smalle tuin? Benadruk dan de breedte door middel van haagjes, een rozenboog, een pergola of andere dwarselementen. Alleen al langwerpige tegels of vlonder planken haaks op je muur, versterkt al de breedte van je tuin.

Truc 5: ronde vormen maken je tuin niet alleen speelser, maar ook groter. Een kromlopend pad naar een verborgen zitje achterin de tuin bijvoorbeeld. Erg romantisch!tip-plaatje-2

Truc 6: hoogteverschillen in een kleine tuin? Zeker doen! Deze lijken veel ruimte te kosten, maar versterken juist heel erg het gevoel van ruimte. Een trede verschil (dat is een verschil van 15 cm) kan al een zee van ruimte creëren.

Truc 7: kleurgebruik. Stem je materialen qua kleur goed af op je huis. Zo passen je huis en tuin goed bij elkaar en het schept erg veel ruimte. Gebruik ook niet te veel verschillende materialen, maar wel tenminste twee. Dat maakt de tuin minder saai.

Truc koele en warme kleuren kleine tuin groter

Truc 8: koele tinten zoals blauw, grijs en lichtpaars, lichtroze en donkergroen suggereren diepte en laten je tuin groter lijken. Heldere en warme kleuren lijken juist weer dichterbij te staan. Plant in je lange smalle tuin vooraan planten met kleine bladeren en koele kleuren en achteraan planten met grote bladeren en heldere kleuren. In een ondiepe maar brede tuin doe je het omgekeerde.

Truc 9: plant eens een boom. In elke tuin moet op zijn minst 1 boom staan. Niet alleen zijn ze goed voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid, ze zijn ook goed voor de natuur en maken je kleine tuin groter. Ook zorgen ze, in de vaak warme stadstuin, voor een heerlijke schaduwplek.

kleine tuin groter

Truc 10: denk niet dat in een kleine tuin het beste gewerkt kan worden met kleine materialen! Dit maakt de tuin juist klein en popperig. Ga voor grote tegels en brede houten planken. Ook je terras maak je zo groot als je wil, hierop moet je niet besparen.

Truc 11: haal eens één van je hagen weg en ontdek wat een zee van ruimte je dan krijgt. Zet in plaats daarvan een scherm neer met een wintergroene of mooi bloeiende klimplant of een mooie schutting.

Je kleine tuin groter laten lijken is met deze tips geen probleem!